ความปลอดภัยทางไฟฟ้าในสถานที่ทํางาน
1.ขอบเขตพื้นที่ป้องกันอันตรายจากไฟฟ้า
เพื่อความปลอดภัยในการทํางานจึงต้องจํากัดระยะการเข้าใกล้จุดที่มีไฟฟ้า โดยแบ่งเป็น 2 ระดับคือ ระยะที่เกิดอันตรายจากไฟฟ้าดูด และระยะที่เกิดอันตรายจากประกายไฟ หรืออาร์ก รวมถึงการระเบิด โดย มาตรฐาน NFPA 70E Standard for Electrical Safety in the Workplaces ได้กําหนดระยะการเข้าใกล้ เป็นขอบเขตพื้นที่ป้องกันอันตรายจากไฟฟ้า
1.1 ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟ (flash protection boundary)
หมายถึง เมื่อมีอันตรายเนื่องจากประกายไฟจากการอาร์ก ระยะห้ามการเข้าใกล้คิดจาก แหล่งกําเนิดถึงบุคคลที่อาจได้รับอันตรายเป็นแผลไหม้ขั้นที่ 2 ถ้าเกิดประกายไฟจากการอาร์ก
1.2 ขอบเขตพื้นที่จํากัดการเข้าใกล้ (Limited approach boundary)
หมายถึง ระยะที่จํากัดไว้คิดจากส่วนของวงจรไฟฟ้าหรือตัวนําไฟฟ้าเปิดโล่งที่มีไฟซึ่งมีอันตรายจากไฟฟ้าดูด
1.3 ขอบเขตพื้นที่เข้มงวดการเข้าใกล้ (restricted approach boundary)
หมายถึง ระยะที่จํากัดการเข้าใกล้จากส่วนของวงจรไฟฟ้าหรือตัวนําไฟฟ้าเปิดโล่งที่มีไฟซึ่งเพิ่มความเสี่ยงที่จะถูกไฟดูดเนื่องจากการอาร์กร่วมกับการเคลื่อนไฟวโดยไม่ตั้งใจ สําหรับบุคคลที่ทํางานใกล้กับส่วนของวงจรไฟฟ้าหรือตัวนําไฟฟ้าที่มีไฟ
.
2. ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟจากการอาร์ก
2.1 ระดับแรงดันเกิน 50 โวลต์ ถึง 600 โวลต์
กรณีมิได้ทําการคํานวณการวิเคราะห์อันตรายจากประกายไฟเนื่องจากการอาร์กโดยละเอียดสําหรับระบบแรงดันเกิน 50 โวลต์ ถึง 600 โวลต์ ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟเนื่องจากการอาร์ก ต้องมีค่า เท่ากับ 4.0 ฟุต ซึ่งขึ้นกับ clearing time ที่ 2 cycles (0.033 วินาที) และกระแสลัดวงจรแบบติดแน่น (bolted fault current) 50 kA หรือ การควบรวมกันใด ๆ ที่ไม่เกิน 100 kA cycles (1,667 แอมแปร์-วินาที) กรณีที่ clearing times และกระแสลัดวงจรแบบติดแน่นมีค่าเกิน 100 kA cycles จะต้องทําการคํานวณ ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟเนื่องจากการอาร์ก
2.2 ระดับแรงดันสูงกว่า 600 โวลต์
ที่ระดับแรงดันสูงกว่า 600 โวลต์ ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟเนื่องจากการอาร์ก คือระยะซึ่งพลังงานอุบัติการณ์มีค่าเท่ากับ 5 จูลต่อตารางเซนติเมตร (1.2 แคลอรี/ตร.ซม.) กรณีที่เวลาการตัด กระแสลัดวงจร (fault-clearing time) มีค่าน้อยกว่าหรือเท่ากับ 0.1 วินาที ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟ เนื่องจากการอาร์ก คือ คือระยะซึ่งพลังงานอุบัติการณ์มีค่าเท่ากับ 6.24 จูล/ตร.ซม. (1.5 แคลอรี/ตร.ซม.) ผู้ที่จะผ่านเข้าขอบเขตจํากัดการเข้าใกล้นี้ ต้องมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
1. ต้องเป็นบุคคลที่มีคุณสมบัติ มีความรู้และมีความตระหนัก)
2. ต้องสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล หรือ PPE ที่เหมาะสม
3. ต้องวางแผนการดําเนินการที่เหมาะสม (หากเกิดอันตรายขึ้น)
กรณีมิได้ทําการคํานวณการวิเคราะห์อันตรายจากประกายไฟเนื่องจากการอาร์กโดยละเอียดสําหรับระบบแรงดันเกิน 50 โวลต์ ถึง 600 โวลต์ ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟเนื่องจากการอาร์ก ต้องมีค่า เท่ากับ 4.0 ฟุต ซึ่งขึ้นกับ clearing time ที่ 2 cycles (0.033 วินาที) และกระแสลัดวงจรแบบติดแน่น (bolted fault current) 50 kA หรือ การควบรวมกันใด ๆ ที่ไม่เกิน 100 kA cycles (1,667 แอมแปร์-วินาที) กรณีที่ clearing times และกระแสลัดวงจรแบบติดแน่นมีค่าเกิน 100 kA cycles จะต้องทําการคํานวณ ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟเนื่องจากการอาร์ก
2.2 ระดับแรงดันสูงกว่า 600 โวลต์
ที่ระดับแรงดันสูงกว่า 600 โวลต์ ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟเนื่องจากการอาร์ก คือระยะซึ่งพลังงานอุบัติการณ์มีค่าเท่ากับ 5 จูลต่อตารางเซนติเมตร (1.2 แคลอรี/ตร.ซม.) กรณีที่เวลาการตัด กระแสลัดวงจร (fault-clearing time) มีค่าน้อยกว่าหรือเท่ากับ 0.1 วินาที ขอบเขตพื้นที่ป้องกันประกายไฟ เนื่องจากการอาร์ก คือ คือระยะซึ่งพลังงานอุบัติการณ์มีค่าเท่ากับ 6.24 จูล/ตร.ซม. (1.5 แคลอรี/ตร.ซม.) ผู้ที่จะผ่านเข้าขอบเขตจํากัดการเข้าใกล้นี้ ต้องมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
1. ต้องเป็นบุคคลที่มีคุณสมบัติ มีความรู้และมีความตระหนัก)
2. ต้องสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล หรือ PPE ที่เหมาะสม
3. ต้องวางแผนการดําเนินการที่เหมาะสม (หากเกิดอันตรายขึ้น)
ขอบเขตพื้นที่ต่างๆ ตามาตราฐาน NFPA 70E
ที่มา : http://reg3.diw.go.th/safety/